ایدئولوژی و استراتژی؛ نسبت سنجی مفهومی نگرش ایدئولوژیک و تفکر استراتژیک

ایدئولوژی و استراتژی مقولاتی هستند که به صورت مستقل، بسیار مورد بررسی قرار گرفته اند و تعاریف و مفاهیم بسیاری برای آنها برشمرده شده است؛ اما نسبت میان این دو مقوله را فقط بر اساس این بررسی های مستقل نمی توان سنجید. برای اینکه نسبت میان ایدئولوژی و استراتژی یا نگرش ایدئولوژیک و تفکر استراتژیک مورد کنکاش دقیق علمی قرار گیرد، لازم است خاستگاه های تاریخی، مفاهیم و کاربردها و ویژگی های کلی آنها در کنار یکدیگر مورد بررسی قرار گیرد و به مفروضاتی که باعث هرگونه پیش داوری غیرعلمی در این باره شده، پاسخ داده شود. برای دستیابی به این منظور، مقاله حاضر ابتدا خاستگاه تاریخی، مفاهیم و کاربردها و ویژگی های ایدئولوژی و نگرش ایدئولوژیک و سپس پیشینه تاریخی، مفاهیم و کاربردها و ویژگی های استراتژی و تفکر استراتژیک را بررسی می کند و در نهایت نسبت سنجی این مقولات را بر اساس نقد دیدگاه هایی که از یک سو ایدئولوژی را مبتنی بر آرمان گرایی، اخلاق گرایی، اصالت تغییر، احساس گرایی، آگاهی کاذب و شناخت غیرعلمی و از سوی دیگر استراتژی را مبتنی بر واقع گرایی، بی طرفی اخلاقی، اصالت تثبیت، عقل گرایی، آگاهی واقعی و شناخت علمی می دانند و بر این اساس، آنها را مقابل یکدیگر قرار می دهند، در دستور کار قرار می دهد.